Αντίπατρος

Όνομα ιστορικών προσώπων. 1. Α. ο Μακεδόνας (400 – 319 π.Χ.). Στρατηγός, γιος του Ιόλλα. Το 346, ο Φίλιππος B’ του ανέθεσε τις διαπραγματεύσεις ειρήνης με την Αθήνα και κατόπιν την αρχηγία του πολέμου εναντίον της Θράκης. Μετά τη μάχη της Χαιρώνειας, τον έστειλε στην Αθήνα ως πρεσβευτή. Όταν ανέβηκε στον θρόνο o Μέγας Αλέξανδρος, τον χρησιμοποίησε ως σύμβουλό του. Τον άφησε αντιβασιλιά ξεκινώντας για την ασιατική εκστρατεία· ήταν επιφορτισμένος με την τήρηση της τάξης στη Μακεδονία, την απόκρουση των βαρβάρων και τον εφοδιασμό του στρατού του Μ. Αλεξάνδρου με όλα τα απαραίτητα. Νίκησε τον Μέμνονα, που επαναστάτησε στη Θράκη το 333, και τους Λακεδαιμονίους το 330 κοντά στη σύμμαχο των Μακεδόνων Μεγαλόπολη. Αργότερα, οι σχέσεις Α. και Μ. Αλεξάνδρου ψυχράθηκαν, γιατί ο στρατηγός δεν ήθελε να προσαγορεύει τον Αλέξανδρο θεό και γιατί είχε προστριβές με την Ολυμπιάδα, μητέρα του Μ. Αλεξάνδρου. Ο Αλέξανδρος θέλησε να τον αντικαταστήσει με τον Κρατερό, αλλά o θάνατος δεν τον άφησε να πραγματοποιήσει τα σχέδιά του. Ο Α. προσπάθησε τότε να καταστείλει την ανταρσία των ελληνικών πόλεων εναντίον της Μακεδονίας, ηττήθηκε όμως στον Λαμιακό πόλεμοκαι κατέφυγε στην ακρόπολη της Λαμίας. Ο θάνατος του Αθηναίου στρατηγού Λεωσθένη και η άφιξη ενισχύσεων του Κρατερού τον βοήθησαν να αναδιοργανωθεί και να νικήσει το 322 στην Κρανώνα. Το αποτέλεσμα της νίκης ήταν να συνθηκολογήσουν οι ελληνικές πόλεις, με τελευταία την Αθήνα, που δέχτηκε να μεταβάλει το δημοκρατικό της πολίτευμα και να παραδώσει στους Μακεδόνες τους ρήτορες Δημοσθένη και Υπερείδη. Ο Α. έδωσε στον Κρατερό την κόρη του Φίλα και άρχισε μαζί του αγώνα εναντίον του Περδίκκα. Μετά τον θάνατο του Κρατερού σε μάχη εναντίον του Ευμένη, στρατηγού του Περδίκκα, και τον φόνο του Περδίκκα από τους στρατηγούς του, ο Α. συμφιλιώθηκε με τον Πτολεμαίο και έλαβε μέρος στη διανομή του κράτους. Απέκρουσε επίσης τους Αιτωλούς που είχαν επιτεθεί στη Θεσσαλία. Πέθανε από βαρύ νόσημα το 319 π.Χ., ορίζοντας διάδοχό του τον ικανότατο στρατηγό Πολυσπέρχοντα, ενώ τον γιο του Κάσσανδρο τον κατέστησε απλό χιλίαρχο. 2. Α. ο Κυρηναίος (4ος αι. π.Χ.). Φιλόσοφος, μαθητής του Αρίστιππου. 3. Μακεδόνας στρατιωτικός (; – 327 π.Χ.). Έλαβε μέρος στη συνωμοσία του Ερμόλαου εναντίον του Μεγάλου Αλεξάνδρου και καταδικάστηκε σε θάνατο με λιθοβολισμό. 4. Βασιλιάς της Μακεδονίας (314 – 287 π.Χ.). Εγγονός του Α. του στρατηγού, γιος του Κασσάνδρου και της Θεσσαλονίκης, αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ανέβηκε στον θρόνο το 297 π.Χ., μετά τον θάνατο του αδελφού του Φιλίππου Δ’, και σκότωσε τη μητέρα του Θεσσαλονίκη, γιατί ευνοούσε τον αδελφό του Αλέξανδρο, που ζήτησε τότε τη βοήθεια του Πύρρου και του Δημήτριου Πολιορκητή. Όμως, ο Δημήτριος θανάτωσε τον Αλέξανδρο και κατέλαβε τον θρόνο της Μακεδονίας, ενώ ο Α. κατέφυγε στον πεθερό του Λυσίμαχο, ο οποίος όμως γρήγορα τον θεώρησε ύποπτο και έβαλε να τον σκοτώσουν. 5. Βασιλιάς της Μακεδονίας (αρχές 3ου αι. π.Χ.). Γιος του Φιλίππου, αδελφού του Κάσσανδρου. Εκθρονίστηκε το 279 από τον Σωσθένη, επειδή δεν μπόρεσε vα αποκρούσει τους Γαλάτες. Τον επονόμασαν Ετησία,επειδή η βασιλεία του διήρκεσε όσο οι ετησίαι (δηλαδή τα μελτέμια), μόλις 45 ημέρες. 6. Α. ο Σιδώνιος (2ος αι. π.Χ.). Ποιητής της εποχής του Σύλλα, ο οποίος έγραψε πολλά επιγράμματα. 7. Α. ο Ταρσεύς (2ος αι. π.Χ.). Στωικός φιλόσοφος, μαθητής του Διογένη του Βαβυλώνιου και σφοδρός αντίπαλος του Καρνεάδη και των σκεπτικών. 8. Α. Καίλιος (2ος αι. π.Χ.). Βλ. λ. Καίλιος. 9. Στρατηγός των Ιδουμαίων (αρχές 1ου αι. π.Χ.). Ιδρυτής και γενάρχης της ηρωδιανής δυναστείας των Ιουδαίων. 10. Στρατηγός των Ιδουμαίων (; – 43 π.Χ.). Γιος του προηγούμενου, πατέρας του Ηρώδη του Μεγάλου. Νυμφεύτηκε την Κύπρο, μια νέα από την Αραβία, και έκανε μαζί της τέσσερις γιους και μία κόρη, τη Σαλώμη. Φίλος του Υρκανού B’, ασκούσε ουσιαστικά βασιλική εξουσία. Στη ρωμαϊκή εμφύλια διαμάχη, συμμάχησε πρώτα με τον Πομπήιο και έπειτα με τον νικητή Καίσαρα, πολεμώντας γενναία στη μάχη του Πηλουσίου. Πέθανε το δηλητηριασμένος από τον εχθρό του Μάλιχο. 11. Α. ο Τύριος (μέσα 1ου αι. π.Χ.). Στωικός φιλόσοφος, επηρεασμένος από τον Ποσειδώνιο, δάσκαλος του Κάτωνα. Έγραψε ένα έργο για την κοσμογονία, ένα για την ψυχή και ένα ζωολογικό. 12. Ο μεγαλύτερος από τους γιους του βασιλιά της Ιουδαίας Ηρώδη του Μεγάλου (τέλη 1ου αι. π.Χ.). Τον σκότωσε ο πατέρας του, όταν ανακάλυψε ότι σχεδίαζε να τον δολοφονήσει. 13. Α. ο Θεσσαλονικεύς (τέλη 1ου αι. π.Χ. – αρχές 1ου αι. μ.Χ.). Ποιητής ο οποίος έγραψε επιγράμματα που περιλαμβάνονται στην Ανθολογία του Φιλίππου του επιγραμματοποιού. 14. Α. ο Θεσσαλός (τέλη 1ου αι. π.Χ. – αρχές 1ου αι. μ.Χ.). Συγγραφέας που άκμασε την εποχή του Αυγούστου και έγραψε ποίημα όπου ανέφερε τις εννέα ενδοξότερες Ελληνίδες ποιήτριες. 15. Α. ο εξ Ιεραπόλεως (τέλη 2ου αι. μ.Χ.). Ρήτορας, διδάσκαλος του Γέτα, του Καρακάλλα και του Φιλόστρα του B’. Έγραψε μια ιστορία του Σεπτίμιου Σεβήρου. Αυτοκτόνησε σε ηλικία 68 ετών, μετά τη δολοφονία του Γέτα από τον αδελφό του Καρακάλλα.